تحقیق مسجد احمد ابن طولون
مسجد احمد ابن طولون. ۲
ویژگی های معماری : ۳
تزئینات بنا ۵
سقف : ۶
فواره : ۷
زیاده : ۸
مناره : ۱۰
سرگذشت مسجد در دوره های بعد: ۱۰
۱ . ساختمان گنبد دار وسط صحن : ۱۳
۲ . محراب : ۱۴
۳ . گشودن دهانه مدوری در سقف.. ۱۵
۴ . منبر : ۱۵
۵ . مناره : ۱۶
مناره مسجد ابن طولون. ۱۹
مسجد احمد ابن طولون
ابن طولون ، جامع سومین مسجد ساخته مسلمانان در مصر و یکی از بزرگترین مساجد کهن جهان اسلام که به فرمان احمد بن طولن در ناحیه القطایع در حومه فسطاط بر روی جبل یشکر برپا گردید . کندی گوید : احمد ابن طولن در ۲۵۹ ق دستور داد تا مسجد جامعی بسازند و نیز می گوید در ۲۶۴ ق ساختمان آن آغاز و در ۲۶۶ ق پایان گرفت ، اما به گفته کرسول ساختمان ان در ۲۶۵ ق پایان یافته است و وجود کتیبه ای بر یکی از جرز های سمت قبله مسجد تاریخ برپایی بنا در رمضان ۲۶۵ است و وجود کتیبه ای بر یکی از جرز های سمت قبله مسجد که حاوی تاریخ بر پایی بنا در رمضان ۲۶۵ است ، این مطلب را تاکید می کند ) معماری ۰۰۰
ویژگی های معماری :
مسجد از نظر معماری طرحی بسیار ساده دارد . بنا شامل یک صحن مربع به ابعاد تقریبی ۹۲ متر است که از ۳ سو رواقی با ۱۳ چشمه طاق در ۲ ردیف ، و از سوی قبله(جنوب شرقی )رواقی با ۱۷ چشمه طاق در ۵ ردیف را در بر می گیرد . با احتساب عرض رواق ها مجموع بنا و صحن مستطیلی است که به ابعاد ۲۶/۱۲۲ و ۳۳/۱۴۰ متر . در بنای مسجد به جای ستون از جرز بهره گرفته اند .کلیه دیوار ها ، جرز ها و چشمه ها ی شبستان ها یکسره از آجر سرخ رنگ به اندازها های ۵/۴ در ۵/۸ تا ۸ در ۱۸ تا ۱۹ سانتی متر در ملاطی ضخیم چیده شده و یک قشر گچ سخت آنها راپوشانیده است .
طاق ها از نوع نوک تیز (شکسته) است و پایه های حمال آن را جرز های مکعب مستطیل ستبر به ابعاد ۴۶/۲ در ۲۷/۱ متر تشکیل می دهد که به فاصله ۶۰/۴ متر از یکدیگر قرار دارند . نمونه پیشین این گونه جرز ها در مساجد المتوکل و ابودلف در سامره نیز دیده میشود
( شاید بتوان به روایت بلوی را در مورد نیاز به ۳۰۰ ستون برای ساختن مساجد مورد نظر احمد بن طولون و پیشنهاد معمار مصرانی سازنده مسجد برلی ساختن بنایی مه به جز ۲ ستون سمت قبله (محراب ) به ستون دیگری نیاز نداشته باشد توجیهی برای این روش جدیدو ناشناخته در معماری مساجد مصر دانست . نیم ستون های کاذب ۴ نبش جرز ها را با آجر تراشیده ساخته اند و طاق های روی آن کمی از پایه خود پیش تر آمده و در بالای هر جرز به منظور تقویت ، روکوبی چوبی با اتصال دم چلچله ای نصب شده است .