مقدمه ۱

کلیات و سوابق معدنی  ۴

فصل اول: آشنایی با مکان علمی کارآموزی ۱۰

۱ـ۱ـ موقعیت جغرافیایی و راههای ارتباطی ۱۱

۱-۱-۲-موقعیت جغرافیایی ۱۱

۱-۱-۳-مناطق مسکونی  ۱۳

۱-۱-۴-رودخانه ها  ۱۳

۱-۱-۵-آب و هوا  ۱۳

۱-۱-۶-وضعیت کشاورزی ۱۴

۱-۱-۷-مورفولوژی  ۱۴

۱ـ۲ـ زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ۱۵

۱ـ۳ـ زمین ساخت ۱۵

۱ـ۴ـ ولکانیسم ۲۰

۱ـ۵ـ چینه شناسی …………………… ۲۷

۱-۶-تکتونیک ………………………………………………………………………………………………………………….. ۳۷

۱-۷-تاریخچه اکتشاف معدن ……………………………………………………………………………………… ۳۸

۱ـ۸ـ کانی شناسی فلورین …………………………………………………………………………………………… ۳۹

۱-۹ـ اکتشافات فلورین …………………………………………………………………………………………………. ۴۴

۱-۱۰ـ انواع فلورین ……………………………………………………………………………………………………….. ۴۵

۱-۱۱- کاربردهای فلورین …………………………………………………………………………………………… ۵۷

۱-۱۲ـ تعیین عیار و ذخیره …………………………………………………………………………………………. ۵۸

۱-۱۳- محاسبه ذخیره  ……………………………………………………………………………………………….. ۵۹

۱-۱۴-تاسیسات محل کارآموزی  ……………………………………………………………………………… ۶۲

فصل دوم: ارزیابی بخش های مرتبط با رشته علمی کارآموزی …………………….. ۶۳

۲ـ۱ـ بهره برداری و استخراج ماده معدنی ……………………………………………………………….. ۶۴

۲-۲-۱-ایمنی …………………………………………………………………………………………………………………. ۶۶

۲ـ۳ـ حفاری ……………………………………………………………………………………………………………………. ۶۷

۲ـ۴ـ خرج گذرای ………………………………………………………………………………………………………….. ۷۱

۲ـ۵ـ آتشباری …………………………………………………………………………………………………………………. ۷۳

۲ـ۶ـ لق گیری ………………………………………………………………………………………………………………… ۷۶

۲ـ۷ـ بارگیری ………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۶

۲ـ۸ـ باربری ……………………………………………………………………………………………………………………… ۷۷

۲-۹-سرندها……………………………………………………………………………………………………………………… ۸۰

۲-۱۰-سیکل کاری ……………………………………………………………………………………………………….. ۸۰

۲-۱۱-بررسی اقتصادی ………………………………………………………………………………………………… ۸۲

فصل سوم: آزمون آموخته ها، نتایج، پیشنهادات ………………………………………………… ۹۱

۳-۱-آزمون آموخته ها …………………………………………………………………………………………………. ۹۲

۳-۱-۱-حفاری ……………………………………………………………………………………………………………….. ۹۲

۳-۱-۲-خرج گذاری ……………………………………………………………………………………………………… ۹۲

۳-۱-۳-آتشباری …………………………………………………………………………………………………………….. ۹۳

۳-۱-۴-لق گیری …………………………………………………………………………………………………………… ۹۳

۳-۱-۵-بارگیری …………………………………………………………………………………………………………….. ۹۴

۳-۱-۶-باربری ………………………………………………………………………………………………………………… ۹۴

۳-۲-نتیجه گیری و پیشنهادها …………………………………………………………………………………… ۹۵

۳ـ۲ـ۱ –نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………. ۹۵

۳-۲-۲-پیشنهادها …………………………………………………………………………………………………………. ۹۷

مقدمه

منطقه سوادکوه یکی از پتانسیلهای با ارزش فلوئورین شمال ایران به شمار
می رود. شهرستان سوادکوه به دلیل موقعیت مناسب راههای ارتباطی اعم از راه آهن و جاده آسفالته و همچنین آب و هوای معتدل با ارزش معدنی ویژه ای دارد. خصوصاً اینکه علاوه بر فلوئورین از نطر ذخایر ذغال سنگ، دولومیت، گچ، شن و ماسه، سرب و باریت نیز غنی است. معدن فعال فلوئورین در غرب زیآب معروف به شش رودبار و معدن سرب و فلوئورین پاچی مینامه در حال حاضر تعطیل است و چند معدن کوچک و مرتوکه سرب و فلوئورین و باریت واقع در شرق دوآب معروف به کمرپشت و چند معدن کوچک و بزرگ گچ، آهک و شن و ماسه از جمله ذخایر شناخته شده منطقه هستند.

از آنجا که امکان کشف ذخایر دیگر فلوئورین در منطقه دور از ذهن نبوده و معادن قبلی نیز کاملاً اکتشاف نشده و از طرف دیگر به علت گسترش صنایع خصوصاً فولاد در ایران، فلوئورین به عنوان مناسبترین کمک ذوب اهمیت یافته است، لذا بررسی ذخایر موجود و پتانسیلهای بالقوه منطقه ضروری است.

در راستای این مهم طرح حاضر (پی جویی و اکتشاف مقدماتی فلوئورین سوادکوه) در قالب قراردادی بین اداره کل معادن مازندران و مؤسسه تحقیقات و کاربرد مواد معدنی ایران منعقد گردید. پس از گردآوری مطالب لازم و مطالعات انجام شده قبلی، به مدت یک ماه در منطقه سوادکوه به بررسی و جمع آوری نمونه و برداشت اولیه جهت تهیه نقشه زمین شناسی مبادرت شد و در نقاط مختلف و به لحاظ ارتباط نزدیک چینه شناسی وکانی سازی فلوئورین از واحدهای چینه ای موجود در منطقه نمونه برداری به عمل امد که در مجموع ۸۰ نمونه جمع اوری شد.

از این تعداد ۳۵ نمونه جهت تهیه مقطع نازک و ۱۵ نمونه دیگر جهت تهیه مقطع صیقلی انتخاب شده و ۲۳ نمونه مورد آزمایش آنالیز شیمیایی به روش تر قرار گرفت که نتیج آن در بخش های مربوطه آمده است.  لازم به ذکر است که پس از بررسیهای اولیه و بازدید صحرایی روشن گردید که محدوده تعیین شده در قرارداد فاقد پتانسیل معدنی فلوئورین است، لذا با توجه به موضوع طرح تصمیم به بررسی مجدد و دقیقتر بخشهای حاوی فلوئورین در مناطق سرچلشک و کمرپشت خارج از محدوده تعیین شده در قرارداد گرفته شد هر چند که این محدوده ها نیز قبلاً به طور اجمالی توسط شرکت مهندسین مشاور تهران پادیر بررسی شده بود. بدین ترتیب وسعت محدوده تعیین شده در قرارداد از ۷۰ کیلومتر مربع به ۸۰ کیلومتر مربه افزایش یافته است.

کارهای انجام شده در قالب این طرح به شرح زیر می باشد.

ـ تهیه نقشه زمین شناسی با مقیاس ۱:۲۰۰۰۰ بر اساس عکسهای هوایی محدوده با مقیاس ۱:۵۰۰۰۰ به وسعت بیپ از هشتاد کیلومتر مربع و نقشه های توپوگرافی ۱:۵۰۰۰۰ سازمان جغرافیایی ارتش (برگه های سفیدادگله و طالع رود بار به
شماره های IV 6661 و I I I 666 )

ـ پیمایش پروفیلهای زمین شناسی ـ اکتشافی

ـ حفر تعدادی ترانشه و روبرداری از کانسار

ـ برداشت نمونه های واحدهای زمین شناسی

ـ آنالیز و مطالعه نمونه های برداشت شده

ـ تهیه و مطالعه پتروگرافی نمونه ها

ـ برداشت پارامترهای مختلف تکتونیکی

ـ بررسی اندیسهای معدنی موجود

ـ بررسی کانسار از دیدگاه زمین شناسی اقتصادی

ـ بررسی و تجزیه و تحلیل نتایج مطالعات صحرایی و پردازش داده ها و آزمایشگاهی و نتیجه گیری و پیشنهادها