پایان نامه نمایش

پیشگفتار:

فصل اول: نقد چیست؟

فصل دوم: انواع نقد(نقدبیانی، نقدتاثیری،نقد تخیلی، نقد عملی، نقد غیرشخصی یا نقد بی طرف،نقد کاربردی، نقد نصی، نقد نظری، نقد نوین، اشتراک عینی

فصل سوم: نقدادبی چیست؟

فصل چهارم: تاریخچه ی مختصر نقد ادبی: یونان و روم(اریستوفان،سقراط  و افلاطون، ارسطو، سیسرون، هوراس، سنکا) نقد ادبی در میان اعراب(جمحی، ابن قتیبه،حافظ)تاریخ نقد در ایران( محمد رادویانی، رشد و ضوابط، عنصرالمعالی،نظامی عروضی، محمد عوفی،خواجه نصیر ، شمس قیس، آذر بیگدلی)

فصل پنجم: نقد سنتی(نظریات منتقدان نقد سنتی، چگونگی برخورد منتقد سنتی با متن، زندگی شخصی و انحرافات احتمالی شاعر،توجه به تاریخ دوره ی شاعر، توجه به مسایل فلسفی و کلامی مزیت های نقد سنتی، محدودیت های نقد سنتی)

فصل ششم: نقد متنی یا تصحیح متون، مزیت های نقد فرمالیستی، محدودیت های فرمالیسم.

فصل هفتم: نقد نو

فصل هشتم: تاریخ نقد ساختار گرایی(عمده نظریات ساختار گرایان، امتیازات نقد ساختارگرا،اشکالات نقد ساختار گرایی)

فصل نهم: تاریخ نقد روانشناسنامه(نقد روانشناسانه داستان بچه مردم واپس زنی افکار ناخوشایند در ناخودآگاه، نقد هنر و ادبیات در نظریات آدلر، امتیازات نقد روانشناسنامه، محدودیت های نقد روانشناسانه).

فصل دهم: نقد اسطوره گرا(تاریخ نقد اسطوره گرا، مزایای نقد اسطوره گرا، محدودیت های نقد اسطوره گرا).

فصل یازدهم: نقدی بر داستان فیلم ماتریکس(نقد پست مدرنیسم،انتقاد از پست مدرنیسم).

فصل دوازدهم: فمینیسم(اصالت زن)

فصل سیزدهم:نگاهی به نقد نویسی در ایران

فصل چهاردهم: نقد و بررسی چند نمایشنامه: کارل یا سپرس(هملت، تکلمه ی مترجم، نگاهی به باغ آلبالوی چخوف، شازده کوچولو)

فصل پانزدهم: نقد عرفی

فصل شانزدهم: جهان، متن، منتقد

فصل هفدهم: راههای رفته و نارفته در نقد ادبی معاصر

 فصل هیجدهم: تاملی بر نقد چپ امریکایی

فصل نوزدهم:نقد در میان فرهنگ و نظام

فصل بیستم:نقد مذهبی

فصل بیست و یکم: تاملاتی درباره ی تاریخ نقد جدید

فصل بیست و دوم: نوکلاسیسیسم و گرایشهای تازه ی زمان

فصل بیست و سوم: نمایشنامه ی رعنا

پیشگفتار :

این پایان نامه شامل مقالات ، ترجمه ،تألیف ،نویسندگان ومترجمانی چون دکتر حمیدرضا شایگان فر با کتاب نقد ادبی ومعرفی مکاتب نقد ، همراه با نقد وتحلیل شواهد و متونی از ادب فارسی است که نگارنده حدود ده سالی در دانشکده های ادبیات به تدریس نقد ادبی اشتغال داشته وبا توجه به شیوه ی کارکتاب یاد شده ، سعی کرده است کتاب حاضر را به زبانی ساده و به ویژه بر اساس نیاز دانشجویان ادبیات فارسی تألیف وتدوین کند۰ وکتاب نماد ونمایش مجموعه مقالاتی از مارتین اسلین ،الکساندرامبیریکوس، رولان بارت، آندرو ویلیه، کارل یا سپرس وجلال ستاری است۰ترجمه وتألیف این کتاب از جلال ستاری است، این کتاب شامل مقالاتی است اعم ازترجمه وتألیف، که نگارنده در بیست ونه شماره ی مجله ی نمایش(ازآبان ماه ۱۳۶۶، تا اسفند ماه ۱۳۶۸ ،کشتیبان راسیاستی گرد آمد)هنگامی که آن مجله به همت واستقامت لاله متقیان منتشرمی شد ، به چاپ رسانده است،به اضافه مقاله ی : آندری تارکوفسکی که مجال انتشارنیافت ودومقاله دیگر: ((مگرآب رفته به جوی بازآید)) و  (( نگاهی برنقد نویسی درایران)) که قبلاً چاپ شده بودند،اما نه درمجله ی نمایش۰

در گرد آوری چاپ مجدد مجموع این مقالات به صورت کتاب که به خواستِ ناشر در دومجله جامع ونشر می شود، تنها کار تازه ای که انجام گرفته وتصحیح بعضی اغلاط واشتباهات وافزودن پاره ای نکات برای توضیح بیشتر مطالب بوده است ونیز بتویب وتنسیق مقالات ، به صورتی که رشته ی پیوند آن ها با یکدیگرف بهتر نمودار گردد۰ کتاب تاریخ نقد جدید از رنه وکدو ترجمه ی سعید ارباب شیرانی است که ترجمه ی جلد اول این کتاب از مجلات هفتگانه ی تاریخ نقد جدید : ۱۷۵۰ – ۱۹۵۰ تألیف رنه وکد منتقد ومورخ نقد ادبی است۰موضوع بحث ولک دراین جلد نیمه دوم قرن هجدهم یعنی زمان اوج شکوفایی وزوال تدریجی نئوکلاسیسیسم در اروپاست۰ ولک درآغاز کار برآن بود که این تاریخ را، چنانچه که در پیشگفتار خود برجلداول ذکر کرده است ، درچهار جلد به پایان برد، لیکن درطول حدود چهل سالی که به تألیف آن مشغول بود(اوایل دهه ی ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۲، تاریخ انتشار جلد هفتم) متوجه شد که چهار جلد طرح مسائل مورد نظر اورا تکافو نمی کند وزا این رو بتدریج به شمار مجلدات افزود تا اینکه سرانجام نگارش تاریخ نقد جدید : ۱۷۵۰ – ۱۹۵۰ درهفت جلد به پایان رسید۰ ( عناوین مجلدات دیگر در بخش مربوط به زندگی وآثار ولک آمده است) . واما ادوارد .و.سعید با کتاب جهان ، متن،منتقد که طرفدارانش او را ((پدیده)) ای درجهان اندیشه یا آگاهی انتقادی معاصر می نامند ومخالفانش به او لقب (( پروفسور ترور)) داده اند، درسال ۱۹۳۵ در اورشلیم فلسطین به دنیا آمد. درباره او گفته اند : (( پدیده ه ای محصول ترکیبی ،تاریخی که به ندرت خارج از حوزه شرق مدیترانه خاوری قابل تصور است))۰ خانواده سعید از قدیمی ترین خانواده های مسیحی اورشلیم بود وهمین امر ازابتلا او را در منطقه ای که برخورد های مذهبی امری همه روزه است( البته به استثنای لبنان) درمعرض اندیشمندان به تلاطم ها ومقابله های عقیدتی وا می داشت۰ وهمچنین است که هرگز دربرخوردهای خونین اعراب ویهودیان شکرت نکرد ! سعید برای تکمیل تحصیلات دبیرستانی وحضور در دانشگاه به امریکا فرستاده شد۰ او در دانشگاه پرنستون زبان انگلیسی وتاریخ خواند ودر این دانشگاه بود که درحلقه تأیید پذیران از بلاء که مور منتقدی که سرحلقه منتقدان نو بود، درآمد۰

تأثیر بلاک مور بر سعید بیش از هرچیز بر علاقه این دو به نوشتن ((مقاله )) واهمیت دادن به این (( شکل)) ادبی متکی است۰ همان اهمیتی که منتقد بزرگ  گئورک لوکاچ به مقاله می داد وآن را (( شعر دنیایی نثر)) می نامید۰ همین جا باید گفت تأثیر لوکاچ بر سعید بی اندازه گسترده است وهمه آنچه را که لوکاچ  به نام ((دیالک تیک زندگی )) (( مارکسیسم غیر عوامانه)) ، (( واقعیت ونه تصویر برداری از واقعیت)) اتحاد ذهنی(( شناسنده )) ودرعین شناخته شده )) و۰۰۰ می نامید سایه سنگین خود را برآثار سعید انداخته است۰(( ویکوومشیل فوکو البته پیش از این دو این گلدون از دیگرتأثیر گذاران بر این متفکر فلسطینی اند۰

سعید تحصیلات خود را دردانشگاه ها روا ارد درادبیات تطبیقی ادامه داد وپایان نامه ی دکتری خود را درباره جوزف کنفراد نگاشت۰اومشغول تحصیل وسپس تدریس درامریکا(دردانشگاه کلمبیا)شد۰

دوکتاب معروف سعید که صرفاً به امر نقد واختصاصاٌ به نقد ادبی می پردازد عبارتند از سرآغازها ، آهنگ و روش وجهان،متن ومنتقد که اولی جایزه نقد ادبی لیونل تریلینگ را دریافت کرد ودومی مهمترین جایزه نقد ادبی امریکا به نام دنه ولک۰ناگفته نماند که این دوجایزه به نام دومنتقد برجسته نام گذاری شده است۰ سرآغازها، آهنگ وروش ، آن طورکه خود سعید می گوید،کتابی است که دراواخر زمستان ۱۹۶۷ نوشتن آن آغازشد وچاپ نخست آن در ۱۹۷۵۸ درآمد۰درمقدمه چاپ بعدی سعید می گوید که کتابش را منتقدان جزوانواع
( نقد مرموز) یا وابسته به گروه ومنتقدان جدید)) خوانده اند وسپس شرح می دهد که چنین نیست واوتمایلی به (( غیر تاریخی)) بودن ،(( غیرعقلانی)) بودن وخلاصه(( مرموز)) جلوه نکردن ندارد وآنچه را که درخیال می پزد ودوست دارد که درعالم واقع ودرفرآیند (( تاریخی)) مصداق داشته باشد۰وی دراینجا نیزیاد کوماچ را تلویحاً زنده می کند۰اما مطلب به این سادگی نیست و واقعاً این کتاب یکی از ژوزف ترین آثارادوارد سعید است وبا این کتاب است که درعداد نظریه پردازان نقد ادبی معاصرازشارحان هوشمند آثار فوکو، ژاک دریدا، مدرنیست ها، وباقیات آن ها(سپامدرتیست ها ؟ ) قرارمی گیرد۰بخش های کتاب جهان ،متن منتقد که به قول خود ادوارد سعید مدت دوازده سال طول کشید تا شکل نهایی خود را پیدا کرده وتوسط انتشارات دانشگاه هاروارد منتشرشود،با مقدمه ای درباره نقد عروضی شروع وبا مؤخره ای درباره نقد مذهبی خاتمه می یابد۰

 Tis hard to say to say, if greater want of skill

Appear in writing or in judging ill;

But, of the two , less dangerous is th’offence

To tire our patience , than mislead our sense.

Some few in that , but numbers err in this,

Ten censure wrong for one who

A fool might once himself alone expose ,

Now one in verse makes many more in prose.

Alexander pope

An Essay on criticism*

دشوار نیست بتوان گفت ناپختگی ، بیشتر

در نگارش بد بظهور می رسد یا دربد داوری کردن،

اما ، از این دو، اثری که سبب نقص انشاء

ایجاد ملال کند ازنقدی که درک ما را گمراه سازد کم زیان ترست۰

معدودی از مصنفان هستند که در نگارش دچار لغزش می شوند اما بسیار کسانند که در داوری

خطا می کنند،

در برابر هر یک مصنّف بد ، ده منتقد بد وجود دارد؛

یک منصف کم مایه فقط خود را رسوا می سازد ،

اما بسیاری منتقدان سخن ناشناس با بررسی اثر آن یک تن خویشتن را رسوا می گردانند۰

الکساندر پوپ

رساله درباره ی نقد