تحقیق بازتاب وقایع سیاسی از صدور فرمان مشروطیت تا پایان سلسله قاجاریه در شعر شاعران دوران

بازتاب وقایع سیاسی از صدور فرمان مشروطیت… ۳

تا پایان سلسله قاجاریه در شعر شاعران دوران. ۳

بازتاب وقایع سیاسی از صدور فرمان مشروطیت تا پایان سلسله قاجاریه در شعر شاعران دوران  ۵

۱- به تخت نشستن محمدعلی شاه قاجار: ۷

۲- صدر اعظمی اتابک اعظم میرزا علی اصغرخان اتابک: ۷

۴- قرارداد ۱۹۰۷ م . روس و انگلیس مبنی بر تقسیم ایران: ۷

۵- تکفیر مشروطه: ۸

۶- انتقاد از اوضاع عدلیه: ۸

۷- به توپ بسته شدن مجلس به دستور محمدعلی شاه توسط کلنل لیاخوف^۴ روسی: ۸

۹- شهادت میرزا جهانگیرخان شیرازی (صوراسرافیل) در باغشاه توسط قزاق ها ۹

۱۰- محاصره تبریز توسط قزاق های محمدعلی شاه: ۹

۱۱- صدراعظمی ابوالقاسم خان ناصرالملک^۶: ۱۰

۱۲- فتح تهران: ۱۰

۱۳- تحصن محمدعلی شاه در سفارت روس: ۱۰

۱۴- خلع محمدعلی شاه از سلطنت… ۱۱

۱- پادشاهی احمدشاه: ۱۱

۲- در بیان اوضاع مجلس دوم شورا (انتخابات، وکلا، مجلس) ۱۲

۳- انتقاد از عدلیه زمان وزارت منصورالسلطنه^۸: ۱۲

۴- حمله محمدعلی شاه و سپاهیانش به ایران: ۱۲

۵- اولتیماتوم روس به ایران: ۱۳

۶- اخراج مورگان شوستر از ایران: ۱۳

۷- ریاست مسیوپاکه بر مالیه‌اصفهان: ۱۳

۸- ورود سپاه روس تزاری به خراسان و آذربایجان: ۱۳

۹- توپ بستن سپاهیان تزاری روس به بارگاه امام هشتم: ۱۴

۱۰- تاجگذاری احمدشاه قاجار: ۱۴

۱۱- آغاز جنگ جهانی اول: ۱۵

۱۲- اعلام بی طرفی ایران در جنگ جهانی اول: ۱۵

۱۳- ورود قشون عثمانی به آذربایجان: ۱۶

۱۴- در بیان اوضاع مجلس سوم شورا (انتخابات، وکلا، مجلس): ۱۶

۱۵- جنگ اصفهان: ۱۶

۱۷- نخست وزیری وثوق الدوله ^۹: ۱۷

۱۹- کشته شدن حیدر عمو اوغلی^۱۲ به دستور میرزا کوچک خان جنگلی: ۱۷

۲۱- نهضت جنگل : ۱۸

۲۴- کشته شدن خیابانی^۱۳: ۱۹

۲۵- سردار سپه شدن رضا خان پهلوی: ۱۹

۲۶- وزیر جنگ شدن رضا خان پهلوی: ۱۹

۲۷- اوضاع مجلس چهارم (انتخابات، وکلا، مجلس) ۲۰

۲۸- اعطای امتیاز نفت شمال به آمریکا: ۲۰

۲۹- استخدام میلسپو مستشار آمریکایی: ۲۰

۳۰- وزارت و کابینه رضاخان پهلوی: ۲۱

۳۱- اوضاع مجلس پنجم (انتخابات، وکلا، مجلس): ۲۱

۳۲- شهادت میرزاده عشقی: ۲۱

۳۳- ترور نافرجام ملک الشعرای بهار و کشته شدن واعظ قزوینی: ۲۲

۳۴- در بیان مخالفت با جمهوری پیشنهادی رضا خان پهلوی: ۲۲

۳۵- در بیان موافقت با جمهوری پیشنهادی رضا خان پهلوی: ۲۳

۳۶- خلع احمدشاه قاجار: ۲۳

۳۷- انقراض قاجاریه: ۲۳

۳۸- مرگ محمدعلی شاه قاجار: ۲۳

کتاب نامه: ۲۴

بازتاب وقایع سیاسی از صدور فرمان مشروطیت

تا پایان سلسله قاجاریه در شعر شاعران دوران

شبنم نقیب زاده مشایخ

فارغ التحصیل دکتری دانشگاه آزاد اسلامی

واحد علوم و تحقیقات

Reflections of political events from the time of issuing of the Mashroteh (democratic ) Order up until the ent of Gajar dynasty in the poems of contemporary poets

This article includes a study of poems by famous poets of Iran and degrees of being influenced by political questions and events of their time, monarchy of three of Gajar Kings – Mozafaredeen Shah, Mohammad Ali Shah and Ahmad Shah e Gajar, and covers a period starting from Mordad (August) of 1285 upto the month of Aban (November) of 1304 Shamsi (Sun). For mention of political questions of the day in the poems of poets of those bygone periods and contemporary to legislation of Mashrooteh order took a far more serious shape. In this research political events are presented in a chronological fashion and a sample poem from each reputable poet has been presented. It is thus concluded that period which is known as Monarchy of Ahmad Shah, year of Shamsee (Sun) 1304, Start of the First World War and Treaty of the christian year 1919, more than all other periods, years and events are reflected in poems and Mohammad Taghi Bahar was the most politically oriented poet of this period.

Shabnam Naghibzadeh Mashayekh

Graduated Doctorate

Islamic Open University

Unit of Researches and Sciences

شبنم نقیب زاده مشایخ

فارغ التحصیل دکتری

دانشگاه آزاد اسلامی – واحد علوم و تحقیقات

بازتاب وقایع سیاسی از صدور فرمان مشروطیت تا پایان سلسله قاجاریه در شعر شاعران دوران

پس از تلاش ها و آویز و گریزهای بسیار مجاهدان و علمای دینی و ملت ایران سرانجام در سیزدهم مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی مظفرالدین شاه قاجار فرمان حکومت مشروطه را امضا و صادر کرد و سه روز پس از آن دستخط دیگری در تأیید فرمان مشروطیت صادر نمود که در آن فرمان صریح نسبت به تأسیس مجلس منتخبین ملت داده شد. از آن تاریخ تا پایان سلطنت وی وقایع سیاسی زیر به ترتیب در اشعار شاعران انعکاس یافته است.

۱۲۸۵ خورشیدی

۱-    آغاز مشروطیت و مجلس شورای ملی:

(ادیب الممالک فراهانی، دیوان، ص ۱۳۷)

(محمدتقی بهار، دیوان، ص ۵۶)

(نظام وفا، دیوان، ص۲۰۳)

۲-    نکوهش از وزیران و مجلس شورای یکم:

(ادیب الممالک فراهانی، دیوان، ص ۳۸۶)

۳-    مدح مظفرالدین شاه به سبب صدور فرمان مشروطیت:

(ادیب الممالک فراهانی، دیوان، ص ۱۳۸)

(ادیب نیشابوری، دیوان، ص ۱۸۶)

(ایرج میرزا، دیوان، ص ۴۷)

(محمدتقی بهار، دیوان، ص ۵۵)

(شهریار، دیوان، ص ۱۰۵)

۴- مرگ مظفر الدین شاه:

(ادیب الممالک فراهانی، دیوان، ص ۷۲۴)

ادیب الممالک فراهانی را باید به عنوان سیاسی ترین شاعر دوران پادشاهی مظفرالدین شاه معرفی کرد.

پس از مرگ مظفرالدین شاه، در روز بیست و هشتم دی ماه ۱۲۸۵ خورشیدی فرزند وی، محمدعلی شاه قاجار، طی مراسم با شکوهی تاجگذاری کرد و به دستور شاه جدید در جشن تاجگذاری از نمایندگان مجلس دعوت به عمل نیامد و از همین جا عداوت وی با مجلس و مشروطه نمایان گشت و حوادثی در پی آن آمد که به عزل وی از سلطنت انجامید وسرانجام در مردادماه ۱۲۸۸ خورشیدی دوران سلطنت وی به پایان رسید. از بین وقایع دوران پادشاهی محمدعلی شاه قاجار حوادث زیر در شعر شاعران بازتاب داشته است: